δΰιω ωδξφιΰ ΰϊ δΰχεμεβιδ δςξεχδ
δτιμερεσ δπεψεεβι ΰψπδ πρ διδ ωιμεα ωμ δεβδ γςεϊ εφιιγ-μχθ, ωπιρη ϊτιρϊ ςφξι ψεηπιϊ-ΰχεμεβιϊ εηιαψ ρτψιν ςμ δξερψ ωμ θιτερ δψιν. μτπι ωαες δμκ μςεμξε
ΰψπδ πρ
ΰψπδ πρ (Arne Dekke Eide Naess), τιμερεσ πεψεεβι ωψςιεπεϊιε αγαψ χιγεν διηριν δΰιπθιξιιν εηεαχι-δλμ αιο δΰψυ εδΰγν διε ξχεψ δωψΰδ μΰπωι ΰιλεϊ δραιαδ ετεμιθιχΰιν ιψεχιν, πτθψ αιεν α' ωςαψ αβιμ 96.
πρ δημ μμξγ τιμερετιδ αΰεπιαψριθδ ωμ ΰερμε αωπεϊ δ-40. αϊηιμϊ ωπεϊ δ-70 δΰιω, ωδιδ ξθτρ δψιν πμδα, πλπρ αξμεΰ δξψυ μπεωΰ δραιαϊπεϊ ετιϊη ϊΰεψιδ ωΰεϊδ λιπδ "ΰχεμεβιδ ςξεχδ". πρ δεωτς ςξεχεϊ ξρτψδ ωμ ψιιφ'μ χψρεο, ΰαια γεξν, ωτεψρν α-1962 εωιξω λξςιο "ρτψ χεγω" ωμ δϊπεςεϊ δτεμιθιεϊ διψεχεϊ αςεμν. δθςπεϊ ωχψρεο δςμϊδ αε πψΰεϊ διεν λξεαπεϊ ξΰμιδο ΰτιμε μΰπωιν ωπεδβιν αδΰξψ, μξωμ ωμηεξψι δγαψδ ιω δωτςδ ξζιχδ ςμ δραιαδ εωϊςωιεϊ δλιξιχμιν μΰ ξβμεϊ μφιαεψ ΰϊ λμ δΰξϊ.
ΰξεπϊε δξψλζιϊ ωμ πρ διιϊδ ωλμ ιφεψ ηι δεΰ αςμ ςψκ εμτιλκ "δεΰ ζχεχ μδβπδ λπβγ δδψρ ωβεψξιν ξιμιΰψγι απι ΰγν." μΰ ξτϊις ΰν λο ωϊπεςϊ δΰχεμεβιδ δςξεχδ χψΰδ μδτηϊδ αιμεγδ, "θλπεμεβιδ ψλδ" εΰι-δϊςψαεϊ αςεμν δθας. ξθας μωεο περσ τψι ξεηε διψεχ ωμ πρ δεΰ "ΰχεμεβιδ ψγεγδ". δΰχεμεβιδ δψγεγδ διΰ ξφα αιπιιν ωαε δθλπεμεβιδ ξϊβιιρϊ μξςο δραιαδ, μξωμ ςμ ιγι ξηζεψ, τιϊεη πιφεμϊ ΰπψβιδ ιςιμδ, ηχμΰεϊ ΰεψβπιϊ ελγεξδ. ΰεμν, δξφα ωΰμιε ωΰσ δεΰ δΰχεμεβιδ δςξεχδ, ωαδ δΰγν ιςφα ξηγω ΰϊ ςεμξε ςμ αριρ ςψλιν εωιθεϊ ωαΰξϊ ωεξψιν ςμ δψα-βεπιεϊ δΰχεμεβιϊ εδϊψαεϊιϊ ωμ ξςψλεϊ θαςιεϊ. λμ ζδ πςωδ ϊεκ δϊαεππεϊ αριαεϊ δωεψω ωβεψξεϊ μΰγν μδϊςψα αραιαδ εμδωτις ςμιδ.
ΰδαϊε ωμ πρ μΰ λεεπδ ΰμ δθας μαγε ΰμΰ βν ΰμ δΰγν. μξςωδ, ΰν ξτπιξιν ΰϊ ϊτιρϊε, δψι ωδςψδ ζε ξιεϊψϊ δΰγν δεΰ ημχ ξδθας. πρ ηωω ωιηγ ςν δψρ ιετιε ωμ δθας ιιδψρε βν ϊψαειεϊ ΰπεωιεϊ, ξδ ωλξεαο χεψδ ιεν-ιεν ωςδ-ωςδ. χθμ δαΰτμε αφτεο ΰξψιχδ αϊχετϊ δδϊιιωαεϊ δμαπδ ελψιϊϊ ιςψεϊ δβων αγψεν διαωϊ αςωεψιν δΰηψεπιν δν ψχ ωϊι γεβξΰεϊ ξελψεϊ μλκ ωϊψαειεϊ ξρεψϊιεϊ μΰ ιλεμεϊ μδϊχιιν ξηευ μραιαδ δθαςιϊ ωμδο.
πρ τιϊη τιμερετιδ ΰιωιϊ ωμδ χψΰ "ΰχερετιδ T" εδβγιψ ΰεϊδ λτιμερετιδ ωμ ΰχεμεβιδ δψξεπιϊ ΰε ωεειεπιεϊ. δεΰ ραψ ωαπι δΰγν ιελμε μδαιο ΰϊ δΰχερετιδ ΰν ιψηιαε ΰϊ ϊτιρϊ δςφξι δφψδ ωμδν λκ ωϊηαεχ ΰϊ λμ δξςψλϊ δΰχεμεβιϊ δτμπθψιϊ. δων ΰχερετιδ T ξεψλα λξεαο ξξδξιμιν ΰχεμεβιδ
ετιμερετιδ εΰιμε δΰεϊ T ξιιφβϊ ΰϊ αχϊϊ δδψιν ωπρ απδ αγψεν πεψεεβιδ ωλεπϊδ θεεψβρθιιο (Tvergastein), ων δψαδ μλϊεα.
πρ ψλω ΰϊ δωλμϊε αΰερμε, τΰψιρ εειπδ. δεΰ δωϊιικ μ"ηεβ ειπδ", ΰρλεμδ τιμερετιϊ ωςρχδ αΰξτιψιφιζν (αιρερ ιγς ςμ ϊφτιεϊ εδϊπρεϊ) εαπιϊεη μεβι. ξλιεεο ωδΰξιο ωτιμερεσ φψικ μδιεϊ ξεγς μςφξε, πρ ψλω βν δωλμδ ατριλεΰπμιζδ. γψλε ωμ πρ δωϊπϊδ ςν δωπιν ξΰξτψιφιρθ ψγιχμι δεΰ τπδ μτμεψμιζν ερχτθιφιζν επβς ααςιεϊ τιμερετιεϊ ξβεεπεϊ. δψεμγ βμΰρψ, ωςψκ ΰϊ ΰρετϊ λϊαιε ωμ πρ ωιφΰδ μΰεψ α-2005, λιπδ ΰεϊε "δξχαιμδ δτιμερετιϊ μφιιγ-μχθ". ωϊιιν ξδγξειεϊ ωδωτιςε ςμ πρ διε ωτιπεζδ εβπγδι. ωτιπεζδ θςο ωΰιο ΰμεδεϊ ηιφεπιϊ μςεμν ελι δΰμεδεϊ διΰ δθας ελμ ξδ ωλμεμ αε. δεΰ ωμμ ΰϊ δωπιεϊ ωμ δςεμν δζδ εδςεμν δαΰ, δςεμν δζδ εδΰμ, βεσ πτψγ ξπτω. βπγδι μΰ λιπδ ΰϊ ςφξε ραιαϊο, ΰαμ μξςωδ ημχ πλαγ ξςαεγϊε δςφξιϊ μδϊτϊηεϊ ψεηπιϊ λμμδ πιρειιν αχιιξεϊ (sustainability) ωςιχψν δρϊξλεϊ ςφξιϊ, ΰι ϊμεϊ αιιφεψ ηιφεπι εαθλπεμεβιδ. μΰ αλγι βμβμ δθεειδ δτκ μρξμ ωμ ϊπεςϊε.
α-1969 πρ ςζα ΰϊ δΰεπιαψριθδ μθεαϊ τςιμεϊ τεμιθιϊ. ιηγ ςν ραιαϊπιν περτιν δεΰ λαμ ΰϊ ςφξε μρμςιν ξεμ ξτμι ξψγμ ελκ βψν μξξωμϊ πεψεεβιδ μρβϊ ξϊελπιεϊ μαπιιϊ ρλψ ατιεψγ ωξζιο ΰϊ δξτμιν. λξθτρ δψιν δεΰ δψαδ μλϊεα ςμ δΰϊιχδ ωμ θιτερ δδψιν. ξλιεεο ωδςτιμ ςμ τρβεϊ αλμ δςεμν πηωσ μιηρι τεμιθιχδ-ραιαδ αΰψφεϊ ψαεϊ. δεΰ τψρν ρτψιν ψαιν εδαιθ αγΰβδ τριξιϊ ΰμ δξΰδ δ-21. μςεξϊ ζΰϊ, δεΰ διδ ΰετθιξι απεβς μξΰδ δ-23. πρ ηζδ ωΰζ δαχψδ ςμ διμεγδ ϊωΰ τιψεϊ, δθλπεμεβιδ ϊδιδ μΰ ηεγψπιϊ εωιμγιν ιβγμε αραιαδ θαςιϊ. "ηζψπε ΰμ δγψκ μβο ςγο," δεΰ ΰξψ, μξψεϊ ωμΰ δϊςμν ξδςεαγδ ωδγψκ ςεαψϊ βν αβιδιπεν.
πΰ μδξϊιο μθςιπϊ δϊβεαεϊ
